De wereld wankelt op de rand van escalatie. Wereldleiders vechten als kinderen voor de camera, en kiezen keer op keer voor confrontatie in plaats van samenwerking. De oplossing? Vrouwelijk leiderschap. Vrouwelijk leiderschap – niet exclusief door vrouwen, is een manier van leiden die draait om dialoog, reflectie en samenwerking. Dit is geen naïeve droom, maar een bewezen strategie om conflicten te voorkomen en op te lossen. Slim. Effectief. Levensreddend.
Wanneer vrouwen aanschuiven bij vredesonderhandelingen, stijgt de kans dat geweld stopt met 20 procent. Nog indrukwekkender: vredesakkoorden blijven maar liefst 35 procent langer overeind (Stone, 2014). Hoe lukt dat? Door een andere manier van kijken. dat? Drie principes.
Verwar niet-weten niet met onzekerheid
De geschiedenis zit vol met leiders die weigerden te twijfelen – en daardoor catastrofale fouten maakten. Nu nog steeds. Kijk naar leiders als Poetin of Trump. Mannen die verstrikt raken in hun eigen verhaal, ten koste van mensenlevens. Poetin begon een oorlog op basis van een verstard wereldbeeld. Trump vertelde 30.573 aantoonbare leugens in vier jaar. Waarom? Omdat ze hun eigen overtuigingen niet durfden te bevragen.
Echt leiderschap betekent durven zeggen: “Ik weet het (nog) niet” en wél de juiste vragen stellen. Niet-weten is geen zwakte, maar een kracht: het betekent dat je bereid bent te onderzoeken, te luisteren en je aannames te toetsen. Heilige overtuigingen kosten levens. Kritische reflectie redt ze.
Ben je daartoe bereid als leider? Durf je echt na te denken, in plaats van je ideologie blind te volgen?
Verwar effectiviteit niet met veel acties ondernemen
Te veel leiders geloven dat daadkracht betekent: doen, doen, doen. We kennen het patroon: een aanval, een vergelding, en voor je het weet, maken we elkaar kapot. Er gebeurt bijzonder veel, maar het levert niets goeds op.
Onderzoek laat zien dat wanneer vrouwen betrokken zijn bij vredesonderhandelingen, de kans op een langdurig akkoord met 35% stijgt. Niet omdat ze minder krachtig zijn, maar omdat ze effectiviteit anders definiëren. Geen impulsieve reacties, maar doordachte, strategische stappen die duurzame stabiliteit creëren. Niet de vraag: “Hoe kom ik hier het beste uit?” maar de vraag “Wat is goed voor het geheel?” staat centraal. Dat is échte effectiviteit.
Verwar verantwoordelijkheid nemen niet met solo opereren
Het klassieke beeld van leiderschap is dat van de eenzame, onwrikbare leider die koers houdt ondanks tegenslag. Een recept voor rampen. Hoe invloedrijker het land, hoe meer hiernaar geneigd wordt, laat de huidige wereld zien. Als democratisch gekozen leider dictatoriaal optreden, is geen kracht – het is roekeloosheid.
Vrouwelijk leiderschap werkt anders: het zoekt dialoog. Niet eindeloos polderen, maar luisteren naar de juiste mensen op het juiste moment – en vervolgens de wijsheid van alle partijen benutten. Het is geen vriendelijkheid, maar slimme effectiviteit.
Juist nu
Het vraagt lef om je eigen overtuigingen te bevragen, om te investeren in langetermijnoplossingen en om de kracht van samenwerking te benutten. Het vraagt lef én doorzettingsvermogen om nieuwsgierig te blijven naar elkaar.
Juist als je er helemaal klaar mee bent. Bang bent. Boos en gefrustreerd. Juist als je verlangt naar harde maatregelen. Juist als je vindt dat Poetin, Xi Jinping, én Zelensky idioten zijn. En Trump een nog grotere. Juist wanneer je zou willen dat de wereld kalmeert. Juist dan. Stap dan niet mee in de valkuil die we testosteron gestuurd leiderschap zien maken.
De vraag is niet óf de wereld vrouwelijk leiderschap nodig heeft, maar wanneer we eindelijk accepteren dat het de enige weg vooruit is. Want de keuze is helder: blijven we vasthouden aan destructieve patronen, of kiezen we voor leiderschap dat de wereld werkelijk kan redden?
Opgedragen aan de vrouwelijke Nobelprijswinnaars voor de Vrede:
1905 – Bertha von Suttner
1931 – Jane Addams
1946 – Emily Greene Balch
1976 – Betty Williams
1976 – Mairead Corrigan
1979 – Moeder Teresa
1982 – Alva Myrdal
1991 – Aung San Suu Kyi
1992 – Rigoberta Menchú
1997 – Jody Williams
2003 – Shirin Ebadi
2004 – Wangari Maathai
2011 – Ellen Johnson Sirleaf
2011 – Leymah Gbowee
2011 – Tawakkul Karman
2014 – Malala Yousafzai
2018 – Nadia Murad Basee
2021 – Maria Ressa
2023 – Narges Mohammadi
Dit artikel werd eerder gepubliceerd op Boom Management.